تاكتیك‌های روانی اسرائیل در جنگ غزه

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادیو مقاومت و به نقل از خبرگزاری تسنیم؛ سعدالله زارعی نوشت: در جنگ غزه هر چه جلوتر می‌رویم، بیشتر با عملیات روانی رژیم صهیونیستی مواجه می‌شویم تا جایی كه با دو تصویر كاملاً متفاوت در صحنه عملیات و در صحنه بیانیه‌ها روبه‌رو هستیم. البته می‌دانیم كه به‌طور كلی جنگ تركیب عملیات نظامی و عملیات روانی است و هر دشمنی تلاش می‌كند با انجام یك سلسله اقدامات، ذهن حریف خود را به سمتی سوق داده و با هزینه كمتر بر آن غالب گردد و نیز یكی از شگردهای دشمن برای پوشاندن نقاط ضعف خود و ممانعت از استفاده حریف از آن بهره‌گیری از عملیات روانی است.

جنگ غزه نیز از این قاعده مستثنی نیست. اما تكیه به عملیات روانی در این جنگ فراتر از این حدود می‌باشد. رژیم صهیونیستی در حالی كه طی 70 روز نتوانسته برای استرداد آنچه در 15 مهر از دست داده، راهی پیدا كند، تصویری از خود ارائه می‌دهد كه گویا كار را به اتمام رسانده است! در این خصوص گفتنی است:

1- رژیم صهیونیستی وانمود می‌كند می‌تواند از طریق پمپاژ آب، تونل‌های مقاومت را از بین برده و به نیروها، انبارهای تسلیحاتی و سازمان مقاومت دست پیدا كند. بعد چند تصویر از لوله‌هایی كه یك سر آن در مدیترانه است را نشان داده، از آن به عنوان آغاز عملیات تخریب تونل‌ها یاد می‌كند. در این میان از آنجا كه اكثر مخاطبان تصور روشنی از موضوع تونل‌ها ندارند، باور می‌كنند كه كار مقاومت ساخته است و این در حالی است كه بیش از 20 سال است تونل‌ها برای مقاومت یك سلاح راهبردی و برای رژیم یك خطر اساسی می‌باشند و اسرائیل اگر می‌توانست و راهی به این آسانی در اختیار او وجود داشت، این را طی دو دهه تحمل نمی‌كرد. از سوی دیگر این تونل‌ها، تونل‌های آبیاری نیستند تونل‌های نظامی‌اند كه در آن انواعی از تمهیدات فنی از جمله تكنیك‌هایی برای مقابله با نفوذ آب در نظر گرفته شده است.

2- رژیم صهیونیستی با جار و جنجال و تبلیغات وانمود می‌كند در حال نزدیك شدن به نقطه‌ای است كه حماس ناگزیر است دست‌های خود را به علامت تسلیم بالا ببرد. برای اینكه این تاكتیك عملیات روانی جا باز كند، از تكنیك دروغ‌پردازی در حجم شهدای مقاومت استفاده می‌كند. چرا كه در صحنه نبرد برای كسی كه در صحنه نیست و اسبابی هم برای ارزیابی در اختیار ندارد، امكان ارزیابی درست و یا غلط بودن ادعایی از این نوع، تقریباً غیرممكن است. رژیم غاصب در مورد آمار كشته‌های نظامی خود نیز به تكنیك دروغ متوسل شده و از بی‌خبری مخاطب عمومی سوءاستفاده كرده و آن را بسیار ناچیز معرفی می‌كند و گاهی حتی به آن سیر قهقرایی می‌دهد تا جایی كه بعضی به طنز گفته‌اند از دیروز تا امروز ده كشته اسرائیلی زنده شده‌ است!

دلیل توسل به دستكاری در مورد كشته‌های جنگ غزه این است كه برای یهودیان «كشته دادن» یك مسئله غیرقابل اغماض است و اگر مورد كنترل قرار نگیرد، به یك بحران برای رژیم و ارتش تبدیل می‌شود. رژیم اسرائیل برای مدیریت صحنه، آمار تعداد شهدا را چندین برابر افزایش و آمار تعداد تلفات خود را چندین برابر كاهش می‌دهد. این در حالی است كه ارتش اسرائیل بیش از مقاومت ناگزیر به آشكارسازی نیروهای خود در میدان است و این آشكارسازی سبب افزایش تلفات انسانی و نیز تجهیزات نظامی می‌گردد. جالب این است كه كاهشی نشان دادن روند تلفات ارتش اسرائیل در جنگ غزه در حالی صورت می‌گیرد كه اسرائیل در هفته‌های اخیر بر حجم نیروهای زرهی و زره‌پوش‌های خود در جنگ افزوده و به حدود دو برابر رسانده است. آمار تلفات دشمن در حالی كه با یك حساب سرانگشتی رو به افزایش نهاده در آمارهای ارتش اسرائیل رو به كاهش نشان داده می‌شود.

در همان حال یك وسیله اندازه‌گیری صحنه، مقاومت غزه و روند اقدامات تهاجمی آن است. اگر آن‌گونه كه رژیم ادعا می‌كند به مقاومت غزه ضربه اساسی وارد شده است ما باید طی روزهای اخیر شاهد كاهش اقدامات نظامی حماس باشیم و این در حالی است كه به اعتراف دشمن روند شلیك‌های حماس به سمت مناطق و پایگاه‌های اسرائیل افزایش دارد و در صحنه نظامی نیز نسبت به مقطع اول جنگ، بین 20 تا 30 درصد به عملیات‌های تهاجمی مقاومت در غزه افزوده شده است.

3- یكی دیگر از تكنیك‌های عملیات روانی مربوط به دوره درگیری است. ارتش غاصب دو ادعا را كنار هم مطرح می‌كند؛ یك ادعا این است كه مقاومت غزه آسیب اساسی دیده است و ادعای دیگر كه نقیض این است، مبتنی بر ادعای تمایل ارتش اسرائیل به ادامه جنگ طی چندین ماه آینده می‌باشد. خب اگر مقاومت غزه ضعیف شده است، باید دوره جنگ كاهش پیدا كند نه اینكه اسرائیل بگوید، چندین ماه و شاید بیش از یك سال دیگر می‌جنگیم تا هدف خود كه ریشه‌كن كردن حماس است را محقق گردانیم. این دو ادعا برای چه مطرح می‌شوند؟ برای اینكه اسرائیل می‌داند از بمباران‌ها و حضور سنگین زرهی خود در كوتاه‌مدت و میان‌مدت نتیجه نمی‌گیرد و باید ارتش خود را به امید دستیابی به نتیجه، پای كار نگه دارد و در ضمن به قدرت‌های پشتیبان خود بگوید مقداری صبر كنید، كار دارد به نتیجه می‌رسد.

اما واقعیت این است كه در ارتش رژیم، امید به موفقیت رو به پایان است. ارتش اسرائیل با دشمنی كه آن را می‌شناسد درگیر است و می‌داند كه این دشمن برای آرمان‌هایش می‌ایستد و به هر كاری كه لازم باشد دست می‌زند. بنابراین نتانیاهو با تغییر رنگ تصویر نمی‌تواند ماهیت آن را برای ارتشی كه بارها طعم تلخ شكست از مقاومت فلسطین چشیده، تغییر دهد. این ارتش البته به اجبار می‌جنگد و گاهی پایش به تئاتر و سكانس پایكوبی‌ هم می‌رسد اما گوش آن روی غرش‌های پیاپی موشك‌های ضدتانك مقاومت بسته نیست. نتانیاهو با این ارتش و تئاترهای آن نمی‌تواند پیروزی را محقق كند اما مایل است به امید پیدا شدن راهی، همه را سرگرم نگه دارد. از این‌رو در تعریف یك صحنه دو ادعای متناقض بیان می‌كند.

مقاومت در غزه اصولاً در زیرزمین و نیز در بین جمعیت است. مهمات آن در زیرزمین و بخش عمده‌ای از نیروهای عملیاتی آن زیرزمین قرار دارند. این نیروها با تجهیزات خاص مخابراتی به بیرون وصل هستند و به شكار موقعیت‌ها پرداخته و در لحظه‌ای كه باید، وارد صحنه می‌شوند، ضربه خود را می‌زنند و باز می‌گردند. اما طرف مقابل در حالی كه هیچ اطلاعی از زیرزمین ندارد تا بتواند به آن آسیب بزند، در معرض هجوم مقاومت غزه از پایین و از بالا قرار دارد. كاملاً واضح است كه در این صحنه نسبت آسیب چه طرفی بیشتر است.عملیات روانی اسرائیل گاهی به طور دقیق هماهنگ نمی‌شود. از این رو می‌بینیم كه مقامات ارتش در یك جا ادعای برتری دارند و در جای دیگر اذعان می‌كنند مقابله با حماس بسیار دشوار است و به سختی پیش می‌رود.

4- یكی دیگر از جنبه‌های عملیات روانی رژیم غاصب این است كه خود را «سرپا» معرفی می‌نماید. بر این اساس مقامات نظامی و امنیتی اسرائیل - در یك روند معكوس - بیش از مقامات سیاسی آن در عرصه رسانه‌ها و اظهارنظرها ظاهر شده‌اند. نیروهای نظامی - امنیتی كار را در میدان جنگ انجام می‌دهند و اگر دستاوردی داشتند، مقامات سیاسی و رسانه‌ای به سخن درمی‌آیند.

اما در زمانی كه دستاورد نظامی وجود ندارد و به این دلیل بخش نظامی تحت فشار بخش سیاسی قرار می‌گیرد، فرماندهان نظامی برای پر كردن خلأ، به سرگرم‌سازی مخاطب و برجسته‌نمایی اقدامات و راهبردهای خود می‌پردازند. در این صحنه ما شاهد اظهارنظرهای روزانه مقامات نظامی اسرائیل هستیم و رسانه‌های مختلف با عبارات «گالانت گفت»، «سخنگوی ارتش گفت»، «ایزنكوت گفت» و... هر روز خبر می‌دهند و «نزدیك شدن به نابودی حماس» به ترجیع بندشان تبدیل شده است. كاملاً واضح است كه فرماندهان ارتش در حال پوشاندن ضعف‌های مفرط خود در مقابل حماس می‌باشند و اگر تصویری از پیروزی وجود داشت، آنان را از اظهارنظر و سوگند خوردن به تلمود بی‌نیاز می‌كرد.

ارتش اسرائیل با دو لشكر و دو تیپ ویژه، نزدیك به 70 روز است درگیر سیطره بر 360 كیلومتر مربع می‌باشد. اگر در این دوران، روزانه تنها پنج كیلومتر مربع یعنی به ازای هر كدام از 14 تیپ درگیر در جنگ غزه، روزانه 357 مترمربع را به تصرف درآورده بود، اینك كل این منطقه در تصرف آن قرار داشت اما در طول 70 روز و با بهره‌گیری از 14 یگان نظامی یعنی 14 تیپ و با وجود استفاده شدید از بمب‌افكن‌ها كمتر از 100 كیلومترمربع از كل حجم غزه را صحنه تاخت و تاز كرده و بر یك كیلومتر آن هم تسلط ندارد و در همه جا در حال ضربه خوردن می‌باشد.

این ارتش علی‌رغم گذشت 70 روز كه طولانی‌ترین جنگ رژیم از 1330/ 1950 تاكنون می‌باشد، به‌طور مطلق با ناكامی مواجه بوده است. فرماندهان ارتش برای آنكه این حقارت به چشم نیاید از یك‌سو هر روز وعده فردا می‌دهند و از سوی دیگر خود را در كانون فرمول حل مسئله معرفی می‌نمایند. ارتش در حالی كه نتانیاهو را برای به نتیجه رساندن راه‌حل سیاسی تحت فشار قرار داده و بر این اساس رئیس موساد در دوحه خیمه زده است، وانمود می‌كند آتش‌بس را تنها با تحقق آزادی اسرا قبول خواهد كرد. بر این اساس صفحات رسانه‌ها پرشده از عباراتی نظیر «گالانت گفت هیچ آتش‌بسی بدون آزادی اسرا برقرار نخواهد شد».

این‌ها را ارتش برای سرپا دیده شدن نیاز دارد اما واقعیت این است كه ابتكار عمل دست حماس است و حماس رژیم اسرائیل را وادار به توقف جنگ خواهد كرد. شاید در هفته‌های اول، ارتش اسرائیل گمان می‌كرد تاب‌آوری مقاومت و مردم غزه چند هفته بیشتر نخواهد بود اما حالا كه از چند ماه عبور كرده، دریافته است كه در محاسبه اندازه تاب‌آوری غزه دچار خطای راهبردی شده است. هزینه‌های این خطای راهبردی با انجام عملیات روانی قابل تخفیف نیست. مقاومت می‌تواند هر‌طور بخواهد صحنه جنگ را مدیریت كند و لذا می‌تواند مدت مدیدی مقاومت نماید اما آیا جامعه چندپارچه اسرائیلی هم قادر به ماندن در دالان تاریك و دهشت‌زا در زمانی نامعلوم هست؟